Jak zmienia się ciało w ciąży?

Część kobiet czuje się w ciąży wyjątkowo atrakcyjnie, część – wręcz przeciwne. Nie ma się co dziwić – w tym okresie w ciele kobiety zachodzi mnóstwo zmian, które wiążą się wieloma różnymi, nowymi objawami. Niektóre z nich mogą cieszyć (np. mocniejsze włosy i paznokcie), inne dołować (np. pojawienie się pajączków i żylaków, problemy skórne). Prześledźmy, jak zmienia się ciało w ciąży.

Za to, co dzieje się w ciele kobiety w czasie ciąży, w dużej mierze odpowiadają hormony – powodują one zmiany praktycznie we wszystkich ważnych narządach wewnętrznych, które muszą teraz pracować intensywniej. Również powiększająca się macica i idące za tym potrzeby organizmu przyczyniają się do wystąpienia kilku nowych objawów. Jak reaguje na to wszystko kobiecie ciało?

Układ krążenia

Krwiobieg przyszłej mamy jest dosyć obciążony. Dotychczas w ciele kobiety krążyło ok. 5 litrów krwi, teraz jej objętość wzrasta o ok. 1,5 litra. Zwiększonej, dodatkowej ilości krwi potrzebuje m.in. macica i łożysko. W wyniku tych zmian serce i inne organy muszą pracować intensywniej, mogą pojawić się więc problemy z krążeniem, wzrasta też ciśnienie krwi. Krążenie jest teraz ukierunkowane przede wszystkim na macicę, ale też nerki i skórę. Stąd też możesz się szybciej męczyć, może ci się robić słabo i czarno przed oczami, zwłaszcza kiedy np. musisz długo stać w kolejce. Możesz też zauważyć, że podczas wysiłku serce bije szybciej. Łatwo można to zaobserwować zwłaszcza w trzecim trymestrze ciąży.

Płuca

Wraz z rozwojem ciąży możesz zauważyć, że coraz częściej masz zadyszkę, a pod jej koniec – że coraz trudniej złapać ci oddech. Nic dziwnego – pod wpływem powiększającej się macicy i ucisku innych narządów, twoje płuca także nie mają już takiej swobody jak wcześniej. W dodatku muszą też pracować intensywniej, by utrzymać odpowiedni poziom tlenu we krwi. Dlatego w czasie ciąży warto poświęcić każdego dnia chwilę na ćwiczenia oddechowe i aktywność na świeżym powietrzu.

Nerki

Zwiększa się objętość krwi, więc nerki mają też więcej pracy do wykonania. Muszą przefiltrować i oczyścić o 50% więcej krwi niż do tej pory. Ciało w ciąży też o wiele szybciej pozbywa się produktów przemiany materii, a częste wizyty w toalecie raczej nikogo nie dziwią w tym stanie. Odpowiada za to też powiększająca się macica, która uciska na pęcherz moczowy.

Spójrz, jakim zmianom ulegają organy w czasie ciąży:

Żyły

Hormony ciążowe rozluźniają i poszerzają żyły, a powiększająca się macica naciska na naczynia krwionośne miednicy i na żyły na nogach. Skutkiem mogą być uwidaczniające się na nogach pajączki i żylaki. Po porodzie problem może zniknąć, ale nie zawsze tak jest. Aby uniknąć problemów i poprawić wygląd nóg, warto reagować, gdy tylko zauważymy pierwsze zmiany na nogach i objawy (np. częste uczucie ciężkości nóg). Bardziej wyraźne żyłki można zauważyć też na piersiach.

Stawy

Wraz z rozwojem ciąży można dostrzec, że stawy stają bardziej elastyczne i miękkie. Zmiany następują szczególnie w obrębie miednicy, w stawie krzyżowo-biodrowym i na spojeniu łonowym. Rozciągają się też ścięgna w nogach i stopach. Dyskomfort z tym związany pomogą złagodzić ćwiczenia i noszenie odpowiedniego, wygodnego obuwia. W drugim trymestrze ciąży może pojawić się też ból pleców. To zasługa rosnącego brzuszka, wywierania nacisku na miednicę, mięśnie i ścięgna otaczające dolną część kręgosłupa. W tym przypadku również pomocne mogą się okazać regularne ćwiczenia. Zmiany w więzadłach i stawach mogą utrudniać też chodzenie i zmienić charakter chodu na bardziej „rozchwiany”.

Zęby i dziąsła

Możliwe, że już podczas codziennego mycia zębów zauważysz, że twoje dziąsła są o wiele bardziej wrażliwe niż zazwyczaj. Mogą stać się miękkie, gąbczaste i obrzęknięte, są też bardziej podatne na krwawienie. Przez to wszystko jedzenie łatwiej może gromadzić się wokół szyjek zębów, a to z kolei umożliwia rozwój bakteriom. Odpowiednia higiena i kontrolowanie stanu uzębienia w czasie ciąży są bardzo istotne. Już najmniejsza infekcja może być bardzo szkodliwa, bo bakterie wraz z krwiobiegiem mogą wywołać stan zapalny w innym rejonie ciała. Warto w czasie ciąży skorzystać z wizyty u stomatologa.

Nos

Niektóre kobiety skarżą się, że przez całą ciążę towarzyszy im katar. To również sprawka hormonów. Podczas wydmuchiwania nosa można zauważyć też lekkie krwawienie. Dzieje się tak, ponieważ naczynka krwionośne wyściełające przewody nosowe są w ciąży bardziej wrażliwe. W przypadku jednak wystąpienia krwotoków, należy o tym poinformować osobę prowadzącą ciążę.

Wzrok

Zmiany w ciąży nie omijają także narządu wzroku. Zatrzymanie większej ilości płynów w ciele sprawia, że gałki oczne mogą zmienić kształt, a co za tym idzie – zmianie ulega też sposób widzenia. Niektóre panie skarżą się w tym czasie na tzw. syndrom suchego oka. W ciąży może się też zwiększyć wrażliwość na światło. Nagłe, drastyczne objawy, jak  zaburzona widoczność, podwójne widzenie mogą świadczyć o wysokim ciśnieniu krwi. Lepiej poinformować o tym lekarza.

Włosy

Twoje włosy stały się grubsze i bardziej lśniące? A może nagle zaczęły się kręcić albo wręcz przeciwnie – prostować? To też zasługa hormonów. Ciesz się tymi zmianami, bo po porodzie zwykle na skutek burzy hormonalnej zachodzą radykalne zmiany. Na ogół włosy zaczynają wtedy wypadać w dużych ilościach i jest to normalne. Z czasem odzyskają formę, a pomoże w tym m.in. odpowiednia dieta.

Paznokcie

Na ogół w czasie ciąży można zauważyć, że paznokcie stają się wyjątkowo mocne. Odpowiednia dieta jeszcze dodatkowo poprawi ich wygląd. Niewłaściwe odżywianie może się przyczynić do tego, że będą kruche i zaczną się rozdwajać. W czasie ciąży można też zaobserwować, że paznokcie rosną szybciej.

Skóra

Skóra w czasie ciąży jest wyjątkowo wrażliwa. Nagle mogą pojawiać różne zmiany, jak przebarwienia, trądzik czy rozstępy. Skóra łatwiej reaguje też podrażnieniem na zastosowanie nowych kosmetyków czy spożycie niektórych produktów. To nie jest czas na testowanie różnorodnych nowości kosmetycznych. W dodatku może być też bardziej sucha i swędząca. Niektóre panie mogą zauważyć też ciemnienie skóry. W drugim trymestrze na brzuszku, od pępka do spojenia łonowego może ujawnić się pionowa, ciemniejsza linia, tzw. linea negra. Można zauważyć też, że pociemniały brodawki sutkowe wraz z otoczką. Wyraźniej mogą się zaznaczać na skórze też pieprzyki, piegi, blizny i wszelkie znamiona. Pod wpływem rozciągania włókien kolagenowych na brzuszku, piersiach czy udach mogą pojawić się rozstępy. Ważne jest tutaj, aby unikać nadmiernego i gwałtownego przybierania na wadze oraz odpowiednio pielęgnować ciało. Do codziennej pielęgnacji polecamy też naturalny olejek ze słodkich migdałów. Ponadto gruczoły skórne pracują w ciąży na zwiększonych obrotach, dlatego możesz zauważyć, że częściej i intensywniej się pocisz.

Pępek

Wraz z rosnącym brzuchem zmianom ulega też pępek. Rosnąca macica naciska na pępek od wewnątrz, przez co na jakiś czas może nawet wyskoczyć na zewnątrz. Po porodzie powinien jednak wrócić na miejsce. 

Piersi

Zmiany w piersiach uwidaczniają się bardzo wcześnie i często to właśnie one sygnalizują, że spodziewamy się dziecka. Przede wszystkim stają się bardzo wrażliwe i pełniejsze. Na ogół w czasie ciąży dotychczasowe biustonosze muszą pójść w odstawkę – stają się po prostu za małe . Łatwo można zauważyć też na piersiach żyły biegnące tuż pod powierzchnią skóry. Gruczoły łojowe w otoczkach sutków mogą się zrobić grudkowate i różowe, a brodawki i ich otoczki ciemnieją. Już od początku ciąży piersi pracują nad wytwarzaniem pokarmu. Może się zdarzyć, że zauważysz wydzielanie siary już w trakcie ciąży. Nie jest to jednak powód do zmartwień.

Narządy intymne

W czasie ciąży zmienia się też wygląd okolic intymnych. Wargi sromowe i pochwa stają się bardziej obrzęknięte i przekrwione. Można też zauważyć zwiększone upławy z pochwy. To normalne. Jeżeli jednak zaobserwujesz swędzenie czy pieczenie okolic intymnych, upławy staną się żółte, zielone i źle pachną – zgłoś to lekarzowi. Objawy te mogą świadczyć o infekcji.

Stopy

Relaksyna, hormon rozluźniający więzadła macicy, rozluźnia też więzadła łączące kości stóp. Stają się one luźniejsze i przez to (w połączeniu z gromadzeniem się dodatkowych płynów) możesz mieć wrażenie, że dotychczas noszone buty nagle przestają pasować. Dodatkowy nacisk na stopy wywierają też dodatkowe kilogramy.

Waga

Ciąża wiąże się z dodatkowymi kilogramami. To naturalne, ale nie jest to równoznaczne z tym, że można sobie w tej kwestii folgować i jeść za dwoje. Nadmierny przyrost wagi w ciąży może wiązać się z różnymi problemami zdrowotnymi, zarówno dla matki, jak i dla dziecka oraz komplikacjami w trakcie porodu. 

Opuchlizna

Na ogół pojawia się w trzecim trymestrze, zwłaszcza latem. Ciało puchnie zresztą, bo nosi w sobie dodatkowe 10 litrów płynów. Stąd może się zdarzyć, że rano obudzisz się z nieco opuchniętą twarzą, a pod koniec dnia opuchlizna obejmie twoje nogi i stopy.  Gdy opuchlizna nie znika, jest bardzo wyraźna i towarzyszą temu silne bóle głowy, zaburzenia wzroku – należy o tym poinformować lekarza. Dyskomfort związany z opuchlizną można zmniejszyć poprzez częste zmienianie pozycji (nie siedź i nie stój przez długi czas), umiarkowane ćwiczenia, siedzenie z nogami uniesionymi do góry.