Rehabilitacja osób z wadami wzroku
Definicja ślepoty wg Światowej Organizacji do Spraw Osób Upośledzonych ONZ:
Ślepota to:
1.Zupełny (całkowity) brak wzroku.
2. Ostrość wzroku nie przekraczająca 1/20 (3/60 Sn) normalnej ostrości wzroku w lepszym oku, przy zastosowaniu szkieł korekcyjnych wyrównujących tę wadę wzroku.
3.Ograniczenie pola widzenia do przestrzeni zawartej w 20 stopniach.
•Ślepota medyczna(czarna) - brak poczucia światła, całkowita utrata widzenia
•Ślepota z poczuciem światła - rozróżnianie dnia i nocy, rozpoznawanie silnego źródła światła i cienia, reakcja na światło, brak dostrzegania przedmiotów.
•Za niedowidzącą uznaje się osobę, u której ostrość wzroku po korekcji szkłami, wynosi od 1/20 do 1/4 normalnej ostrości wzroku. Ostrość taka umożliwia naukę pisania i czytania przy odpowiednich metodach pedagogiczno-lekarskich.
Do niewidomych zaliczamy dzieci i dorosłych, którzy nie widzą od urodzenia, albo od wczesnego dzieciństwa tak, że nie pamiętają żadnych wrażeń wzrokowych.
Do ociemniałych zalicza się wszystkich, którzy widzieli, lecz potem utracili wzrok:
a) nagle, np. w czasie wojny, przy pracy, w wyniku zdarzeń losowych w życiu
b) stopniowo, np. wskutek chorób przewlekłych, nie przestrzegania BHP, następstwa wypadków.
Do szczątkowo widzących zalicza się ludzi, którzy mają znaczną, lecz nie całkowitą utratę wzroku:
a) odróżniają jedynie światło od ciemności i nie mogą poprawić widzenia szkłami
b) z odległości 1m. rozpoznają zarys słupa, ludzi, drzew; nie mogą jednak nawet przy zastosowaniu szkieł korekcyjnych posługiwać się wzrokiem przy zabawie (dzieci), nauce, pracy. Mają ograniczone pola widzenia np. patrzą jak przez mały otwór.
Przyczyny uszkodzeń i utraty wzroku
1.Czynniki genetyczne - dziedziczenie wad wzroku od rodziców jeżeli w kilku pokoleniach były osoby niewidome lub niedowidzące.
2. Wady wrodzone analizatora wzrokowego i uszkodzenia okołoporodowe
- zapalenie głębokie rogówki spowodowane kiłą wrodzoną; powoduje ono trwałe zbliznowacenie rogówki, jej zmętnienie, a w konsekwencji znaczne lub całkowite upośledzenia wzroku.
- ubytek wrodzony tęczówki, naczyniówki, soczewki, nerwu wzrokowego
- zaćma wrodzona
- zapalenie rzeżączkowe
- stany degeneracyjne różnych części siatkówki,soczewki,rogówki
- zwyrodnienie barwnikowe siatkówki
- wady refrakcji
3. Choroby analizatora wzrokowego-nowotwory oczu lub mózgu: jaskra, jaglica
4. Choroby zakaźne przebiegające z wysoką temperaturą.- ospa, zapalenie opon mózgowych i mózgu, szkarlatyna, gościec, cukrzyca, choroby tropikalne.
5. Zatrucia - alkohol (metanol), jad kiełbasiany, grzyby.
6. Urazy mechaniczne, termiczne, chemiczne - wypadki losowe; zabawy kijami, strzelanie wapnem, petardy, strzały z łuku, z procy, niewypały, zranienia i ukłucia nożem, widelcem, nożyczkami; oparzenia rozgrzanym tłuszczem, wodą; kwasy żrące.
7. Awitaminoza - niedobory witaminy A
8. Zmiany starcze.
Do ociemniałych zalicza się wszystkich, którzy widzieli, lecz potem utracili wzrok:
a) nagle, np. w czasie wojny, przy pracy, w wyniku zdarzeń losowych w życiu
b) stopniowo, np. wskutek chorób przewlekłych, nie przestrzegania BHP, następstwa wypadków.
Do szczątkowo widzących zalicza się ludzi, którzy mają znaczną, lecz nie całkowitą utratę wzroku:
a) odróżniają jedynie światło od ciemności i nie mogą poprawić widzenia szkłami
b) z odległości 1m. rozpoznają zarys słupa, ludzi, drzew; nie mogą jednak nawet przy zastosowaniu szkieł korekcyjnych posługiwać się wzrokiem przy zabawie (dzieci), nauce, pracy. Mają ograniczone pola widzenia np. patrzą jak przez mały otwór.
Przyczyny uszkodzeń i utraty wzroku
1.Czynniki genetyczne - dziedziczenie wad wzroku od rodziców jeżeli w kilku pokoleniach były osoby niewidome lub niedowidzące.
2. Wady wrodzone analizatora wzrokowego i uszkodzenia okołoporodowe
- zapalenie głębokie rogówki spowodowane kiłą wrodzoną; powoduje ono trwałe zbliznowacenie rogówki, jej zmętnienie, a w konsekwencji znaczne lub całkowite upośledzenia wzroku.
- ubytek wrodzony tęczówki, naczyniówki, soczewki, nerwu wzrokowego
- zaćma wrodzona
- zapalenie rzeżączkowe
- stany degeneracyjne różnych części siatkówki,soczewki,rogówki
- zwyrodnienie barwnikowe siatkówki
- wady refrakcji
3. Choroby analizatora wzrokowego-nowotwory oczu lub mózgu: jaskra, jaglica
4. Choroby zakaźne przebiegające z wysoką temperaturą.- ospa, zapalenie opon mózgowych i mózgu, szkarlatyna, gościec, cukrzyca, choroby tropikalne.
5. Zatrucia - alkohol (metanol), jad kiełbasiany, grzyby.
6. Urazy mechaniczne, termiczne, chemiczne - wypadki losowe; zabawy kijami, strzelanie wapnem, petardy, strzały z łuku, z procy, niewypały, zranienia i ukłucia nożem, widelcem, nożyczkami; oparzenia rozgrzanym tłuszczem, wodą; kwasy żrące.
7. Awitaminoza - niedobory witaminy A
8. Zmiany starcze.
DALEKOWZROCZNOŚĆ
(nadwzroczność, hipermetropia, hiperopia)
KRÓTKOWZROCZNOŚĆ (myopia)
ASTYGMATYZM (niezborność)
ZAĆMA (katarakta)
Mianem zaćmy określany jest stan, w którym nastąpiło zmętnienie soczewki, która znajduje się wewnątrz oka, utrudniające widzenie. Jest jedną z przyczyn ślepoty, występuje głównie u osób starszych po 60. roku życia.
JASKRA (łac. glaucoma)
Jest to choroba oczu prowadząca do postępującego i nieodwracalnego uszkodzenia nerwu wzrokowego i komórek zwojowych siatkówki i co za tym idzie pogorszenia lub utraty wzroku.
DEGENERACJA, ZWYRODNIENIE PLAMKI ŻÓŁTEJ ( AMD )
Plamka żółta to centralną część siatkówki odpowiedzialną za ostre widzenie. Zwyrodnienie plamki (AMD) spowodowane uszkodzeniem nabłonka barwnikowego siatkówki przez przeciekające naczynia krwionośne, przewlekły stan zapalny wywołany odkładającymi się w ciągu całego życia złogami lipofuscyny oraz tworzenie się nowych, nieprawidłowych naczyń.
Skutki utraty wzroku:
- Orientacja w przestrzeni
- Poruszanie się
- Poznawanie rzeczywistości i zjawisk
- Rozumienie pojęć
- Sfera emocjonalna- ciągłe napięcie, stres
- Sfera społeczna
- Wykonywanie czynności dnia codziennego
- Dostęp do informacji
- Blindizmy
a) Blindizmy, które są formą wyładowania energii nie zużytej jeszcze wskutek braku normalnej aktywności ruchowej (kołysanie w przód i w tył, potrząsanie głową)
b) Blindizmy wskutek niemożności właściwego naśladownictwa ruchów naturalnych, tj. postawy i ruchy dziecka odbiegające od przyjętych w społeczeństwie (chód na usztywnionych nogach, brak mimiki i gestów przy mówieniu)
c) Blindizmy - ruchy obronne zmierzające do ominięcia przeszkody przy poruszaniu się, np.chodzenie na palcach podnoszeni wysoko nóg w celu ochrony dziecka palca przed zderzeniem, wyciąganie przed siebie przedramion, przyciskanie ich do boków by uchronić się przed zderzeniem.
d) Blindizmy - miny i pozy, które są reakcją obronną na cierpienie (mrużenie i tarcie oczu, przecieranie ich, odwracanie ich od światła, opuszczanie głowy).
Zmysł przeszkód:
Teoria M. Grzegorzewskiej:Zmysł przeszkód składa się z 4 głównych członów:
1.Człon czuciowy - powstający na tle specyficznych bodźców dotykowo - słuchowych wywołanych obecnością przeszkody, wrażeń ściśle ze sobą zespolonych w czasie
2.Człon intelektualny - polega na zrozumieniu grożącego niebezpieczeństwa
3.Człon emocjonalny - obawa lub lęk wobec zagrożenia
4.Reakcja ruchowa - uniknięcie przeszkody, zatrzymanie się, zmiana kierunku, zwolnienie chodu.
Urządzenia dnia codziennego:
Pismo Braille'a:
I. Znajomość pierwszego rzędu znaków (a-j) opartych na czterech górnych punktach (1,2,4,5) jest niezbędna do opanowania alfabetu brajla.
II. Drugi rząd (k-t) jest powtórzeniem rzędu pierwszego z dodaniem punktu „3”.
III. Trzeci rząd (u-]) jest powtórzeniem rzędu pierwszego z dodaniem punktów „3” i „6”.
IV. Czwarty rząd (ą-w) jest powtórzeniem rzędu pierwszego z dodaniem punktu „6”.
V. Piąty rząd (znaki przestankowe) jest powtórzeniem rzędu pierwszego „opuszczonego” o jeden punkt (zbudowany na punktach 2,3,4,5).
VI. Szósty rząd to dwa górne znaki prawostronne (4i5), które ulegają takim samym modyfikacjom jak rząd 1.
VII. Siódmy rząd zawierza trzy znaki oparte na punktach dolnych (3i6) oraz „pusty sześciopunkt.
II. Drugi rząd (k-t) jest powtórzeniem rzędu pierwszego z dodaniem punktu „3”.
III. Trzeci rząd (u-]) jest powtórzeniem rzędu pierwszego z dodaniem punktów „3” i „6”.
IV. Czwarty rząd (ą-w) jest powtórzeniem rzędu pierwszego z dodaniem punktu „6”.
V. Piąty rząd (znaki przestankowe) jest powtórzeniem rzędu pierwszego „opuszczonego” o jeden punkt (zbudowany na punktach 2,3,4,5).
VI. Szósty rząd to dwa górne znaki prawostronne (4i5), które ulegają takim samym modyfikacjom jak rząd 1.
VII. Siódmy rząd zawierza trzy znaki oparte na punktach dolnych (3i6) oraz „pusty sześciopunkt.
Pomoce szkolne:
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz