Co to jest badanie GBS i po co jest robione?

Pod koniec trzeciego trymestru ciąży lekarz lub położna kieruje kobietę na badanie GBS. Ma ono wykryć, czy przyszła mama jest nosicielem paciorkowca typu B (GBS). W jakim celu jest robione to badanie i co oznacza jego dodatni wynik?
Paciorkowce grupy B (GBS) często żyją w pochwie. Wiele kobiet jest ich nosicielkami, zupełnie o tym nie wiedząc. Obecność paciorkowca zwykle wiąże się z brakiem jakichkolwiek objawów i nie wymaga leczenia. Kobiety w ciąży są jednak szczególnie narażone na pojawienie się tych drobnoustrojów. Podczas ciąży w drogach płciowych panują warunki wyjątkowo sprzyjające pojawieniu się paciorkowców. Dlatego też zaleca się, aby pomiędzy 35. a 37. tygodniem ciąży wykonać posiew z przedsionka pochwy i okolic odbytu w kierunku paciorkowców B. Pozwoli to ustalić, czy kobieta jest ich nosicielką, czy nie. Bakterie te nie stanowią bowiem zagrożenia dla mamy, ale dla dziecka.
Wpływ na dziecko
Badanie jest robione po to, aby podczas porodu nie zarazić paciorkowcem rodzącego się dziecka. W czasie porodu może dojść do zainfekowania górnych dróg oddechowych noworodka. – Istnieje korelacja pomiędzy GBS dodatnim a zwiększonym prawdopodobieństwem infekcji górnych dróg oddechowych u dzieci. Oprócz dobroczynnej flory bakteryjnej, która jest w kanale rodnym, niektóre z bakterii predysponują do rozwoju stanów zapalnych u dzieci – tłumaczy Ewa Janiuk, położna.
Wczesne zainfekowanie noworodka (pierwszy tydzień życia) może wiązać się z pojawieniem takich chorób, jak zapalenie płuc czy posocznica (sepsa). Późne zakażenie (między 7. a 90. dniem) może objawiać się gorączką, osłabieniem, zapaleniem opon mózgowych, chorobami dróg oddechowych.
Badanie GBS ma zapobiec temu niebezpieczeństwu poprzez wykluczenie zagrożenia lub podjęcie odpowiedniej profilaktyki.
Wynik pozytywny
Dodatni wynik badania GBS wskazuje na obecność paciorkowca w pochwie. Nie jest to jednak powód do niepokoju. – Wynik dodatni nie oznacza, że dziecko na 100% zachoruje. Obecność paciorkowca zwiększa prawdopodobieństwo zakażenia, stąd podejmuje się profilaktykę – mówi położna.
Aby nie doszło do zarażenia, podczas porodu stosuje się odpowiednie działania. Rodząca otrzymuje na sali porodowej bezpieczny dla dziecka antybiotyk, który zapobiegnie przeniesieniu bakterii z matki na noworodka. Jeżeli mamy uczulenie na niektóre antybiotyki, należy o tym powiedzieć – zostanie nam podany antybiotyk zastępczy. Urodzono dziecko będzie pod intensywniejszą opieką neonatologiczną.
Wynik negatywny
GBS ujemny oznacza, że w pochwie nie ma zakażenia GBS.
Wątpliwości
Od momentu wykrycia GBS nie stosuje się leczenia z uwagi na brak trwałych efektów i narażenie związane z działaniem stosowanych leków. Obecność paciorkowca nie jest wskazaniem do cesarskiego cięcia. Dla osób chcących urodzić w domu jest to względne przeciwwskazanie. – W takiej sytuacji potrzebne jest zlecenie na antybiotyk podawany w domu, z reguły więc traktujemy to jako bardziej problemowe i proponujemy jednak poród w szpitalu – tłumaczy położna.
Obecność bakterii w pochwie nie wiąże się z zarażeniem partnera podczas kontaktu seksualnego. W żaden sposób nie wpływa to na jego zdrowie i nie wymaga leczenia. Paciorkowiec grupy B nie jest niebezpieczny, a jego obecność w organizmie (w jelitach, górnych drogach oddechowych, na skórze, w jamie ustnej) jest czymś naturalnym.