Świat i edukacja dziecka: Jak nauczyć dziecko czytać?

Nauka czytania to jedno z większych wyzwań z jakim musi zmierzyć się dziecko na początku swojej drogi edukacyjnej. Opanowywanie płynnego czytania jest długotrwałym procesem, a umiejętność czytania ze zrozumieniem w dużym stopniu przekłada się na sukcesy szkolne dziecka. Jak nauczyć dziecko czytać? Dziś opowiadam, jak to wyglądało u nas.

Większość z nas uczyła się czytać poznając na początku wszystkie litery, składając z nich sylaby potem wyrazy i zdania, zupełnie nie potrafiąc skupić się na zrozumieniu czytanego tekstu. Nauka nazw liter nie jest trudna dla dziecka, ale tak naprawdę jest zupełnie niepotrzebna. Dziecku sprawia potem trudność złożenie z poszczególnych liter wyrazów w całość. Dzieci analizując poszczególne litery, czytają powoli i z trudem rozumieją znaczenie wyrazu.

Aktualnie są popularne dwie metody czytania: sylabowe i globalne. Obie są efektywne i mają swoich zwolenników. We wszystkim trzeba znaleźć złoty środek, dlatego ja wybrałam metodę sylabową i jestem zachwycona jej efektami. Post podsumowujący tę metodę nauki czytania piszę dopiero po dwóch latach pracy z moim synkiem, gdyż teraz jestem w stanie rzetelnie ocenić jej skuteczność i odpowiedzieć na pytanie: Jak nauczyć dziecko czytać?

Nauka czytania, jak za chwile zobaczycie, może być świetną zabawą i nie są potrzebne do tego żadne książki i elementarze.

Jak nauczyć dziecko czytać naukę?

krok pierwszy- zabawy

Początkowo wprowadzamy do zabawy samogłoski ustne (o, i, a, e, u dopiero później ó, y). W trakcie różnych zabaw, których wiele propozycji znajdziecie poniżej, utrwalamy stopniowo każdą z samogłosek. Dopiero po opanowaniu samogłosek, co dziecko osiągnie raczej bardzo szybko, przechodzimy do zabaw sylabowych.

Czytanie sylab zaczynamy od prostych połączeń spółgłoski z samogłoską używając liter drukowanych np.: MA, ME, MI, MO, MY, MU następnie po opanowaniu pierwszych sylab wprowadzamy kolejne połączenia np.: LA, LE, LI, LO, LU…

W trakcie zabawy pokazujemy zapisane samogłoski lub sylaby i głośno je odczytujemy, zachęcając dziecko do powtarzania za nami. Przy nauce samogłosek możemy również wizualizować ich kształt pokazując I jak igła, U jak uśmiech, O jak okrągłe szkiełka od okularów (robiąc kółeczko z kciuka i palca wskazującego i przykładając do oczu), lub pokazujemy przy ustach kółeczko głośno wymawiając literkę O…! W dalszym etapie możemy wspomagać się również książkami, w taki sposób, że wyszukujemy w tekście utrwalaną samogłoskę, np.: o, i …

Jak nauczyć dziecko czytać?

krok drugi- nasze książki

Obecnie w księgarniach znajdziemy już duży wybór specjalnie przygotowanych czytanek do nauki czytania sylabowego. My korzystaliśmy z kilku i te chcę Wam pokazać, choć może pojawiły się już inne równie dobre i ciekawe książki.

Sylaby w czytankach są wyodrębniane kolorystycznie, a wielkość czcionki i trudność tekstu dostosowywana do umiejętności dziecka. Z czytanek korzystaliśmy dopiero na dalszym etapie, początkowo, robiłam tylko zabawy z sylabami np.: sylabowe auta, kręgle , pudełka itp. wszystkie nasze propozycje zabaw wraz z szablonami do druku przedstawiam na końcu artykułu.

W Literolandii to bardzo fajna propozycja wprowadzająca do nauki pisania, z wieloma ćwiczeniami i stopniowym przejściem do czytania sylab oraz tekstów. Bardziej ćwiczenia niż czytanka, ale świetnie się sprawdziła.

„Uczę się czytać z rodzicami” z wydawnictwa siedmiogród, to również bardzo ciekawa pomoc w czytaniu sylabowym. Korzystałam z niej głównie ze starszym synem, bo młodszy wolał czytanki z książki opisanej niżej z wydawnictwa Greg. Książka ta, jest podzielona na cztery części związane z wprowadzaniem: samogłosek, spółgłosek, dwuznaków oraz zmiękczeń. Na marginesach mamy oddzielone kolejne sylaby do utrwalenia. W kolejnych częściach jest używana coraz mniejsza czcionka.

Czytanki z wydawnictwa Harmonia, to zbiór bardzo czytelnych i merytorycznie przygotowanych czytanek. Zamiast kolorowych obrazków, są niewielkie fotografie, dzięki temu wielu dzieciom będzie łatwiej skupić się na tekście, bo nic nie odwraca ich uwagi.

Wszystkie wyrazy i teksty są zapisane dwoma kolorami czcionki, zgodnie z podziałem na sylaby. Na każdej rozkładówce wprowadzona jest jedna litera, dwuznak lub trójznak, zapisany zarówno za pomocą pisma drukowanego, jak i kaligraficznego. Poniżej znajdują się sylaby, wyrazy, zdania i teksty, zbudowane z liter, które zostały już wprowadzone. Na początkowych stronach wyrazy i zdania są dość proste, a na kolejnych stają się bardziej rozbudowane i zawierają trudniejsze słowa.

Jak nauczyć dziecko czytać krok po kroku?

Elementarz – czytamy metodą sylabową z wydawnictwa Greg, to nasza pierwsza i według mnie jedna z najlepszych książek do nauki czytania. W całej książce jest wyraźny podział na sylaby, przykładowe słówka, proste zdania, dzięki czemu dziecko szybko uczy się czytać płynnie. Czytanki są ciekawe i stopniowane od łatwiejszych do dłuższych i trudniejszych. Kolorowe i zabawne ilustracje nie rozpraszają uwagi i bardzo podobają się moim chłopcom. Z tego co wiem wydawnictwo Greg wydało później jeszcze kolejne książki i czytanki do nauki sylabowej, ale nie mieliśmy okazji z nich korzystać.

Elementarz z wydawnictwa Arystoteles to propozycja dla trochę już bardziej zaawansowanych dzieci. Książkę kupiłam niedawno w jednym z marketów, więc nie służyła nam do typowej nauki czytania od podstaw, ale ma bardzo dużo ciekawych i niedługich czytanek, które świetnie sprawdzają się do ćwiczenia i trenowania czytania. Książka dodatkowo wzbogacona jest o utwory takich twórców jak: Wanda Chotomska, Maria Konopnicka, Julian Tuwim, Tadeusz Kubiak, Jan Brzechwa, Władysław Bełza, Aleksander Fredro.

Nauka czytania sylabami, czy warto?

Moje wnioski po kilkunastu miesiącach systematycznych zabaw sylabami i czytanek sylabowych są takie, że jest to zaskakująco efektywna i prosta metoda. Syn samodzielnie i płynnie czyta dziecięce książki i lektury ze zrozumieniem. Po przeczytaniu tekstu na głos, pytam synka o elementy fabuły a on jest w stanie odpowiedzieć szczegółowo na pytania dotyczące tekstu.

Wiele 6-7 letnich dzieci które literują i składają z przeczytanych liter wyrazy potrafi przeczytać tekst pomału, ale często nie jest już w stanie zrozumieć i zapamiętać o czym czyta. Przepracowałam kilka lat z dziećmi w domu dziecka i doskonale pamiętam jak dużym problem było dla nich czytanie tekstu ze zrozumieniem i jak wielkim trudem było nauczenie się płynnego czytania…

Teraz dzieci same sięgają po książki, czytają młodszemu rodzeństwu i budzi się w nich pasja do czytelnictwa. My sami oczywiście również nad rozwinięciem tej miłości do książek pracujemy, czytając wspólnie od najmłodszy lat różne książki, baśnie i wiersze. Wspólne oglądanie i czytanie książek nie tylko uczy i rozwija dziecko, ale również pogłębia więzi emocjonalne rodzica z dzieckiem, stowarzyszając często okazje do wspólnych rozmów.