Przemoc fizyczna i psychiczna - podstawowe pojęcia

Przemoc fizyczna – obejmuje wszelkie nieprzypadkowe użycie siły fizycznej w stosunku do dziecka, w wyniki czego doznaje ono bólów i urazów.

Informacje potrzebne do identyfikacji przemocy:

1. Dziecko, ofiara – występujące u niego symptomy behawioralne, fizykalne, ujawniane przez nie przemocy lub jej zasygnalizowanie.
2. Rodzice – informacje ujawniane przez nich w wywiadzie i ich zachowania w trakcie badania i poza nim.
3. Osoby trzecie – dziadkowie, opiekunowie, sąsiedzi, rówieśnicy, nauczyciel, rodzeństwo.
4. Dokumentacja na temat rodziny i dziecka – dokumenty różnych instytucji, w których można znaleźć dane wskazujące na występowanie problemu w danej rodzinie.

Specyficzne objawy fizykalne:

• niewyjaśnione i powtarzające się obrażenia
• siniaki po obu stronach małżowiny, zniekształcenia, naderwania, zadrapania
• ślady duszenia, wiązania na szyi
• liczne złamania (żeber, rąk, nóg)
• uszkodzenia głowy
• uszkodzenia podniebienia i dziąseł jako karmienia dziecka na siłę
• ślady ugryzień
• łysienie dziecka jako rezultat wyrywania włosów
• łukowate ślady wbijania paznokci
• nieprzypadkowe oparzenia
• trudności w chodzeniu, siadaniu, oddawaniu moczu

Przemoc psychiczna – dotyczy wszelkich zachowań, które niszczą godność dziecka i zaburzaja konstruktywny obraz jego własnej osoby.

Czynniki:

• obrażanie
• wzbudzanie poczucia winy
• poniżanie
• upokarzanie
• straszenie
• izolowanie
• terroryzowanie
• szantażowanie
• nadmierna kontrola
• nadmierne wymagania
• odrzucenie emocjonalne
• zaniedbywanie potrzeb emocjonalnych dziecka

Specyficzne objawy behawioralne:

• poszukiwanie przez dziecko stałej uwagi, ciągłe zwracanie na siebie uwagi
• ciągłe czepianie się, lepienie się do dorosłych
• unikanie, uciekanie od rzeczywistości
• lęk przed dorosłymi, przed dotknięciem, chęciom pogłaskania
• lęk przed powrotem do domu
• poczucie niskiej wartości
• wyraźny brak radości z życia
• moczenie nocne
• niedostosowany do pogody strój
• lęk przed rozbieraniem się (np. u lekarza)
• zachowania agresywne, napady złości
• próby samobójcze
• zbyt pośpieszne przepraszanie