Świat i edukacja dziecka: Pomoce dydaktyczne

I. Pomoce do kształtowania pojęć mnogościowych.

1. Klocki do ćwiczeń w logicznym myśleniu.
Są dwa rodzaje klocków w kształcie figur geometrycznych, zwanych klockami logicznymi. Perwszy z kompletów jest kopią materiału logicznego Dienesa, drugi opracowany przez H. Moroza jest wariantem pierwszego kompletu.
Klocki kompletu Dienesa mają:
- 4 kształty - trójkąt, prostokąt, kwadrat i koło;
- 3 kolory - żółty, niebieski, czerwony;
- 2 wielkości - duże i małe;
- 2 grubości - grube i cienkie.

Komplet Moroza zawiera klocki 48 sztuk o następujących własnościach:
- 3 kształty - prostokąt, trójkąt i koło;
- 4 kolory - żółty, niebieski, zielony i czerwony;
- 2 grubości - gruby i cienki;
- 2 wielkości - duży i mały.

M. Radłowiczowa, Z. Morawska w metodyce nauczania początkowego piszą, że klocki logiczne mają zastosowanie w realizacji następujacych zagadnień:
- wyodrębnianie cech wielkościowych, porównywanie ich;
- zaznajamjanie z nazwami prostych figur geometrycznych;
- klasyfikowanie przedmiotów według cech jakościowych;
- wyodrębnianie zbiorów, których elementy spełniają dane warunki;
- określanie warunków jakie spełniają elementy danego zbioru;
- podział zbioru na podzbiory;
- wyznaczanie części wspólnej, złączenia i różnicy zbiorów;
- poęcie zbioru pustego;
- kształtowanie pojęcia relacji i funkcji, ze szczególnym uwzględniem relacji równoliczności zbiorów.

2. Karty logiczne
Komplet kart logicznych składa się z 3 zestawów. Zestaw "koty" zawiera 18 kart i 8 etykiet. Karty tego zestawu można klasyfikować ze wzgklędu na cechy:
- kolor kota - szary, czarny, rudy;
- pora dnia - dzień i noc;
- pozycja kota - stoi na płocie, siedzi na płocie, siedzi pod płotem.

Zestaw figury geometryvcznej składa się z 18 kart i 9 etykiet. Karty klasyfikuje się ze względu na:
- kolor koła - czerwony, zielony, niebieski;
- kolor trójkąta - przy danym kolorze koła trójkąt pomalowany jest na jeden z dwóch pozostałych kolorów;
- wzajemne położenie figur - trójkąt wpisany w koło, częściowo zachodzący na koło i rozłączony z kołem;

Zestaw "linie" składa się z 24 kart i 9 etykiet. Rysunki linii można klasyfikować ze względu na:
- kolor tła - zielony, czarny, niebieski;
- linia jest gładka lub łamana;
- linia jest zamknięta lub niezamknieta;
- linia jest zwęzłem lub bez węzła;

Pomoc ta może być użyta w realizacji:
- tworzenia zbiorów,
- klasyfikowania elementów,
- część wspólną, złączenie, różnica zbiorów.

3. Patyczki logiczne
Zestaw zawiera 45 patyczków, są to prostopadłościany o kwadratowych podstawach. Mają one cechy:
- kolor - biały, żółty, czerwony, niebieski, zielony;
- grubość - cienkie, średnie, grube;
- długość - krótkie, średnie, długie;
Używa się ich do rożnych ćwiczeń geometrycznych i arytmetycznych.

4. Liczby w kolorach - klocki Cuisnaire'a:
Są to kolorowe klocki o długościach od 1 cm do 10 cm. Mają tę samą długość i kolor. W zestawie jest kilka klocków tego samego koloru. Każdy klocek reprezentuje rodzinę klocków tej samej długości i tego samego koloru. Dzieci odkrywają relacje np: własności dodawania i odejmowania liczb.

II. E. Stucki podaje następujący wykaz ważniejszych środków dyd. Przydatnych w kształtowaniu pojęcia liczby naturalnej i działań na liczbach:

- fazogramy i projektoskop,
- ilustracje mocy zbioru liczb od 1 do 10,
- zbiory przedmiotów, sylwety przedmiotów, pętle,
- kolorowe liczby, klocki Dienesa i patyczki logiczne,
- liczydło klasowe,
- tabela układu dziesiątkowego,
- suwak z obrazem liczb na osi liczbowej,
- tablica flanelowa, kartki ze stempelkami tabelek funkcyjnych, grafów i dzrzewek,
- liczmany, patyczki, żetony, kartoniki z cyframi i znakami działań,
- miara cm, monety, waga, naczynia, kalendarz,
- gry i zabawy dydaktyczne.

III. Pomoce do kształtowania pojęć geometrycznych:

1. Geoplan:
To deseczka, w którą wbito gwoździki w odstępach 1 cm. Na nich rozpina się gumki uzyskując w ten sposób różne figury geometryczne.

2. Modele figur geometrycznych

IV. Inne:

Liczydło

Liczydło sznurkowe

Podziałka centymetrowa (centymetr)

Zabawkowe pieniądze (często jako element wyprawki szkolnej dodawany do podręczników)

Liczmany

Figury geometryczne na magnes

Liczmany z formułą matematyczną

Tangramy

Pus

Seria PUS oferuje szeroką tematykę, w tym między innymi:

Zadania, zabawy i ćwiczenia ogólnorozwojowe już dla najmłodszych przedszkolaków, rozwijające w dziecku spostrzegawczość, pamięć, umiejętność analizowania i syntezy.
Ponadto dziecko podczas zabawy klocuszkami PUS uczy się również porównywania, klasyfikowania i logicznego myślenia.
Abecadło Ćwiczenia do nauki czytania
Książeczki do nauki gramatyki i ortografii, bardzo ładnie i pomysłowo opracowane.
Matematyka na wesoło i liczne pozycje na dodawanie, ułamki, liczenie w pamięci, mnożenie, czy matematyka konkretna
Nauka języków obcych
Lektury, zadania na koncentrację, nauka znaków drogowych i wiele innych ciekawych propozycji wspierających naukę i poznawanie otaczającego świata.