AWANS ZAWODOWY W PYTANIACH I ODPOWIEDZIACH CZ. 10

Witam,

Oprócz pytań ukierunkowanych na różne działy mamy również pytania z działu tzw. różne:

W jaki sposób indywidualizujesz pracę swoich uczniów? 

Odpowiedź: Indywidualne karty pracy, indywidualizowanie pracy domowej, wypowiedź ustna zamiast pisemnej, wypowiedź pisemna zamiast ustnej, uwzględnianie w pracy lekcyjnej zaleceń PP-P, współpraca z nauczycielami będącymi członkami zespołu klasowego, różnicowanie poziomu trudności zadań, zapewnienie pomocy nauczyciela podczas zadań wykonywanych podczas zajęć, zachęta i pozytywny komentarz.

Jakie cechy dobrego nauczyciela są Ci najbliższe? 

Odpowiedź: Refleksja i plastyczność myślenia, umiejętność budowania poczucia własnej wartości uczniów, cierpliwość i wytrwałość, autentyczność, poczucie sprawiedliwości, umiejętność organizowania pracy dydaktycznej i różnych form aktywności uczniów, rozbudzania ciekawości i rozwijania zainteresowań oraz stymulowania do samorozwoju, umiejętność współpracy i współdziałania z rodzicami, empatia, poczucie humoru, zdolność dostrzegania zmian w postawach i rozwoju poznawczym uczniów, dojrzałość emocjonalna, umiejętność aktywnego słuchania uczniów, umiejętności diagnostyczne i terapeutyczne, umiejętność stosowania urozmaiconych strategii nauczania, zachęcania do rozwijania myślenia krytycznego, rozwiązywania problemów i stosowania wiedzy w praktycznym działaniu, umiejętność racjonalnego programowania swego czasu pracy i czasu wolnego, umiejętność społecznego komunikowania się.

Jakie są różnice między nauczaniem indywidualnym a indywidualizacją nauczania? 

Odpowiedź: Indywidualizacja nauczania Nauczyciel prowadzący zajęcia kieruje swoją uwagę na poszczególnych uczniów i dostosowuje nauczanie do ich predyspozycji . W taki sposób każdy uczeń w klasie pracuje w swoim własnym tempie i na odpowiednim dla siebie poziomie. Indywidualizacja polega m.in. na: 

- prowadzeniu lekcji na kilku poziomach nauczania;

- urządzaniu kółek pozalekcyjnych lub zajęć wyrównawczych;

- zróżnicowaniu zadań domowych;

- stosowaniu na lekcjach kart dydaktycznych;

- organizowaniu konkursów przedmiotowych;

- wprowadzaniu gier dydaktycznych, łamigłówek, zabaw, krzyżówek itp. 

Indywidualne nauczanie Organizuje się dla uczniów, których san zdrowia uniemożliwia lub utrudnia uczęszczanie do szkoły. Ustala się je na czas określony w orzeczeniu (od 30 dni do maksymalnie 1 roku szkolnego) i w taki sposób, aby możliwe było wykonanie zaleceń zawartych w orzeczeniu. Dyrektor - w uzgodnieniu z organem prowadzącym- ustala zakres i czas prowadzenia zajęć. Zajęcia muszą się odbywa w bezpośrednim i indywidualnym kontakcie nauczyciela z uczniem.

Jakie osiągnięcie zawodowe sprawiło Ci największą satysfakcję? 

Odpowiedź: Tu każdy musi odpowiedzieć ze swojej perspektywy. Czasem będą to sukcesy uczniów w konkursach, a w innym przypadku samoobsługa. Wszystko zależy od tego w jakiej placówce i za jakimi dziećmi pracujemy.

W jakiej formie pracy pozalekcyjnej spełniasz się najlepiej? 

Odpowiedź: Koła zainteresowań, świetlica terapeutyczna, praca z uczniem zdolnym … resztę każdy musi przemyśleć w swoim imieniu. 

Proszę wskazać programy komputerowe wykorzystywane w pracy. 

Odpowiedź: Tu należy wymienić programy, z których rzeczywiście korzystamy. Proszę pamiętać, że podczas części praktycznej egzaminu możemy zostać poproszeni O wykonanie zadania z wykorzystaniem wybranego programu.

Proszę wskazać przykłady świadczące o wykorzystywaniu przez Panią/Pana technologii informacyjnej i komunikacyjnej. 

Odpowiedź: Mogą to być: 

- prezentacje multimedialne;

- tablica interaktywna;

- filmy i inne nagrania;

- komunikatory;

- poczta elektroniczna;

- dziennik elektroniczny;

- portale społecznościowe;

- udział w dyskusjach na nauczycielskich forach;

- korzystanie z zasobów stron takich jak ucze.pl;

- opracowanie dokumentacji, dyplomów itp.;

- stosowanie podczas zajęć zabaw i gier interaktywnych. 

Proszę wskazać przykłady działań świadczących o umiejętności zastosowania wiedzy z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki. 

Odpowiedź: 

- obserwacja i diagnozowanie sytuacji wychowawczej w zespole klasowym;

- rozpoznawanie i rozwiązywanie problemów dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych;

- aktywizowanie uczniów w procesie dydaktyczno-wychowawczym;

- indywidualizowanie pracy uczniów;

- organizowanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej;

- wdrażanie uczniów do radzenia sobie z trudnymi emocjami;

- przygotowanie i prowadzenie zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych.

Jak dążysz do ukształtowania wychowanka zgodnie z wizją absolwenta? 

Odpowiedź: Opracowanie i realizacja planu pracy wychowawcy klasowego zgodnie z Programem Wychowawczo-Profilaktycznym, rozwijanie zainteresowań i uzdolnień, wspieranie ucznia o specjalnych potrzebach edukacyjnych. 

Dodam, ze każdy program Wychowawczo-Profilaktyczny zawiera wizję absolwenta. Koniecznie trzeba się z nią zapoznać! 

Jaki program nauczania wybrałeś i dlaczego ten, a nie inny? 

Odpowiedź: Tu najważniejsze będzie uzasadnienie. Przede wszystkim program musi spełniać warunki podane w rozporządzeniu Ministra Edukacji. Program musi korespondować z wybranymi podręcznikami. Program muszą charakteryzować: 

- jasno sformułowane ogólne cele edukacyjne;

- zawartość treści zawarte w podstawie programowej;

- spójna korelacja pomiędzy poszczególnymi edukacjami. 

Oczywiście, każdy powinien jeszcze bardziej szczegółowo uzasadnić wybór programu. Opinia o programie powinna się znajdować w protokole zebrania rady pedagogicznej – dobrze będzie ja przeczytać.

Jak obecnie wygląda ustrój szkolny? 

Odpowiedź: 

1. 8-letnia szkoła podstawowa; 

2. 4-letnie liceum ogólnokształcące; 

3. 5-letnie technikum; 

4. 3-letnia branżowa szkoła I stopnia; 

5. 2-letnia branżowa szkoła II stopnia; 

6. 3-letnia szkoła specjalna przysposabiająca do pracy; 

7. szkoła policealna.

W jaki sposób zachęcasz uczniów do aktywnego trybu życia, stosowania zasad bezpiecznego pobytu w szkole i poza nią? 

Odpowiedź: Można tu wymienić: 

- organizację wycieczek;

- wyjścia na basen;

- organizację dni sportu;

- realizację programów prozdrowotnych i profilaktycznych;

- wdrażanie uczniów do bezpiecznego korzystania z internetu i komputera;

- pogadanki, dyskusje, debaty;

- konkursy tematyczne;

- prezentacje;

- filmy edukacyjne i instruktażowe.

Jak rozwiązujesz konflikty powstające w zespole klasowym? 

Odpowiedź: Diagnoza struktury zespołu klasowego, realizacja programów profilaktycznych, integrowanie zespołu klasowego, rozmowy indywidualne i dyskusja z zespołem klasowym, współpraca ze szkolnym pedagogiem i psychologiem, analiza sytuacji dydaktycznej i wychowawczej w zespole klasowym, organizowanie indywidualnej pomocy uczniom, dyskusja na tematy związane z problemem.

Która forma dzielenia się wiedzą i doświadczeniem jest najbardziej efektywna i dlaczego? 

Odpowiedź: Tu odpowiedzi mogą być różne, ponieważ każdy z nas inaczej się uczy i przyswaja wiedzę. Jedni wolą spotkania zespołu przedmiotowego, inni lekcje otwarte. Należy pamiętać, że jako forma dzielenia się wiedzą doświadczeniem, lekcje otwarte są najwyżej oceniane przez komisję. Wtedy poznajemy nowe formy i metody pracy, uczymy się utrzymania dyscypliny, aktywizowania uczniów.  

W jaki sposób diagnozujesz problemy środowiskowe w swojej szkole? 

Odpowiedź: Pamiętajmy, że RODO nas ogranicza! Będą to: rozmowy z rodzicami i uczniami, współpraca z MOPS, GOPS, dzielnicowym, współpraca ze szkolnym pedagogiem, obserwacja uczniów (czy mają potrzebne przybory, drugie śniadanie, nie wagarują itp.). Jeśli jesteś wychowawcą, obserwuj, czy uczeń jeździ na wycieczki, uczestniczy w płatnych imprezach – być może potrzebuje wsparcia materialnego. 

Jak motywujesz uczniów do pracy? 

Odpowiedź: Musimy mieć świadomość, że: 

Osiągnięcia uczniów zależą od: 

 możliwości ucznia, 

 pracy nauczyciela, 

 świadomości ucznia, 

 środowiska rodzinnego i sytuacji materialnej ucznia, 

 wykształcenia rodziców, 

 atmosfery klasy, 

 grupy rówieśniczej, 

 doświadczeń z dzieciństwa. 

Dzieci uczą się tego, czego doświadczają: 

 zachęcane - uczą się wiary w siebie, 

 otaczane miłością, wyrozumiałością - uczą się cierpliwości, 

 chwalone — wdzięczności, 

 akceptowane - uczą się miłości, lubienia siebie, 

 uznane - uczą się mieć cel. 

Aby umocnić poczucie własnej wartości: 

 twórz program tak, by wszyscy mogli odnieść sukces, 

 ucz się od osób, które mają osiągnięcia w danej dziedzinie, 

 skup się na sześciu podstawowych czynnikach: 

- bezpieczeństwie fizycznym, emocjonalnym, 

- własnej tożsamości 

- przynależności 

- kompetencji, 

- misji.

Czym są i jaki jest sens stosowania celów operacyjnych? 

Odpowiedź: Cele operacyjne odnoszą się do zakładanych osiągnięć uczniów. Ukierunkowują i motywują poczynania ucznia i nauczyciela. Umożliwiają właściwy dobór metod, treści i pomocy dydaktycznych, umożliwiają przeprowadzenie dokładnej i obiektywnej oceny wiedzy i umiejętności ucznia. Jeśli np. wdrażam program dotyczący bezpieczeństwa, cele będą między innymi następujące; 

- uczeń zna zasady przekraczania jezdni;

- przestrzega zasad ruchu drogowego jako pieszy;

- wie, po której stronie jezdni bez pobocza należy się poruszać;

- wykorzystuje elementy odblaskowe itp.

Jakie znaczenie ma doskonalenie nauczyciela, jakie znasz formy doskonalenia zawodowego? 

Odpowiedź: Nauczyciel na bieżąco musi doskonalić swój warsztat pracy, uwzględniając potrzeby szkoły i uczniów. Powinien zdobywać nowe kompetencje, by w pełni realizować zadania wychowawcy i nauczyciela. Tym też powinien się kierować wybierając formy doskonalenia. 

 Formy doskonalenia to: wewnątrzszkolne doskonalenie nauczycieli, działania samokształceniowe, webinaria, konferencje, kursy doskonalące, kursy kwalifikacyjne, studia podyplomowe, uczestnictwo w zajęciach otwartych i ich omawianiu, e-szkolenia. 

Jaki sposób ewaluacji podejmowanych działań jest Twoim zdaniem najbardziej efektywny i dlaczego? 

Odpowiedź: Przede wszystkim należy pamiętać, że narzędzie ewaluacji należy trafnie dobrać do przedmiotu ewaluacji. Mogą to być kwestionariusze, ankiety, ale najważniejszym narzędziem ewaluacji nauczyciela jest obserwacja. 

Jak rozwiązujesz problemy wychowawcze w klasie? Kogo prosisz o pomoc?

Odpowiedź: Uważna obserwacja i diagnozowanie sytuacji wychowawczej w zespole klasowym (np. metodą Zgadnij, kto?). Integracja zespołu klasowego, zapobieganie wykluczeniu i izolowaniu uczniów. Wsparciem są szkolni specjaliści – psycholog i pedagog, a także opiekun stażu i nauczyciele z większym doświadczeniem. Oczywiście możemy korzystać z doradztwa specjalistów poza szkołą, a także wspierając się fachową literaturą. 

Jakie korzyści odnosi uczeń z Twojej aktywności ogólnoszkolnej?

Odpowiedź: Aktywność ogólnoszkolna to apele, imprezy szkolne, wolontariat, konkursy. Korzyści dla ucznia to: 

- rozwijanie uzdolnień i zainteresowań;

- budzenie ciekawości poznawczej;

- rozwijanie aktywności społecznej;

- przygotowanie do aktywnego udziału w życiu kulturalnym;

- kształtowanie pożądanych społecznie postaw;

- budzenie empatii i wrażliwości. 

Jeśli podejmujesz jeszcze inne aktywności, oczywiście efektów będzie więcej. 

Jak radzisz sobie z uczniem notorycznie utrudniającym prowadzenie zajęć? 

Odpowiedź: Podkreślić trzeba, że wiele zależy od przyczyn takiego zachowania. Jeśli uczeń nie jest zainteresowany zajęciami, ponieważ „wszystko jest dla niego zbyt łatwe”, przygotujmy dla niego zadania dodatkowe. Bywa odwrotnie – jest niegrzeczny, ponieważ nie rozumie zadania. Wówczas należy starać się indywidualnie wyjaśnić polecenie. Bywają też przypadki „klasowych klaunów”, którzy za cel postawili sobie rozbawianie klasy przy każdej okazji. Szukają w ten sposób aprobaty, akceptacji, ponieważ mają niską samoocenę. Czasem jednak niewłaściwe zachowanie może wynikać z innych powodów. Niezdiagnozowane dziecko z np. zespołem Aspergera utrudni nam, życie i realizację zadań dydaktycznych. 

W wymienionych sytuacjach pomocna będzie współpraca z rodzicami, psychologiem, pedagogiem oraz przeprowadzenie badań specjalistycznych.

Które komputerowe gry edukacyjne poleciłbyś i dlaczego?

Odpowiedź: Tu każdy powinien powiedzieć o grach, które rzeczywiście wykorzystuje w pracy. Oczywiście ważne jest również uzasadnienie wyboru.

Jaką rolę Twoim zdaniem odgrywają zajęcia pozalekcyjne? 

Odpowiedź: 

- zagospodarowanie czasu wolnego;

- rozwijanie uzdolnień i zainteresowań;

- lepsze poznanie uczniów;

- integracja zespołu klasowego. 

Jakie znasz sposoby dokonywania pomiaru osiągnięć? 

Odpowiedź: Są to przede wszystkim testy, sprawdziany, kartkówki wypowiedzi ustne itp., warto jednak wiedzieć… 

Ze względu na realizowane cele oceniania rozróżnia się ewaluację: diagnostyczną (wstępną, na wejściu), formatywną (w trakcie, kształtującą, ukierunkowującą), sumatywną (na wyjściu, sumującą, sumaryczną, podsumowującą, atestującą, poświadczającą, zbiorczą). W ewaluacji osiągnięć uczniów z wychowania fizycznego należy sięgać po wszystkie jej rodzaje. 

Niezależność sytuacji pomiarowej sprzyja, według B. Niemierko (1999), przestrzeganie dwóch następujących zasad organizacji pomiaru dydaktycznego: 

1.Rozdzielenie sprawdzania osiągnięć od kształcenia 

Mimo, że wymiana informacji między nauczycielem i uczniem oraz między uczniami stanowi podstawę procesu dydaktycznego, szczególnie w nowoczesnym systemie technologicznym, ewaluacja osiągnięć szkolnych musi być pod tym względem odrębna. Dokształcanie ucznia przez nauczyciela i przez innych uczniów nie mieści się w testowaniu, choć test może być skutecznym środkiem zdobywania i utrwalania wiadomości oraz umiejętności. Nie wszyscy nauczyciele potrafią rozłączyć sprawdzanie osiągnięć swoich uczniów i kształcenie (udzielanie im pomocy), dlatego w szerokich badaniach osiągnięć szkolnych przewiduje się wykorzystanie niezależnych egzaminatorów do szkół, którzy razem z nauczycielami prowadzą testowanie. 

2. Rozdzielenie oceniania osiągnięć od kształcenia 

Wymaga kodowania prac uczniów dla bezstronnego potraktowania rozwiązań, bez kierowania oceny do określonego ucznia. Niezależność sytuacji pomiarowej odróżnia pomiar dydaktyczny od innych metod ewaluacji osiągnięć uczniów, w których egzaminatorzy raczej sprawdzają swoje, mniej lub bardziej uzasadnione, indywidualne hipotezy o osiągnięciach uczniów i o możliwości pokierowania ich pracą za pomocą stopni szkolnych, niż stwarzają im obiektywne warunki zaprezentowania wiadomości i umiejętności (Tyszka 1999). 

Pomiar sprawdzający zakłada, że osiągnięcia uczniów porównywane są z wymaganiami programowymi (standardami edukacyjnymi). 

Pomiar różnicujący występuje wtedy, gdy wynikowi ucznia odpowiada pewna wartość skali pomiarowej, pozwalająca na porównanie jego wyniku z wynikami innych uczniów danej populacji szkolnej. 

Prawidłowo przeprowadzona ewaluacja obejmuje kroki: 

- logiczną analizę celów, materiału i wymagań;

- przygotowanie i zastosowanie narzędzi pomiaru;

- analizę wyników;

- przygotowanie wniosków 

W jakim celu dokonujemy ewaluacji osiągnięć ucznia? 

Nauczyciel: 

- stwarza uczniowi motywację do uczenia;

- daje informację zwrotną, co uczeń wie/umie, czego nie rozumie, itp.;

- umożliwia modyfikację sposobu uczenia się;

- potwierdza sukces lub niepowodzenia ucznia;

- zdobywa informację dla samego siebie;

- ułatwia zewnętrzne kontakty szkoły, tworzy niejako jej "reputację" 

Narzędzia pomiaru dydaktycznego 

Nauczyciel dokonując ewaluacji osiągnięć ucznia może wykorzystać: 

- narzędzia "nieformalne", np. obserwacje, odpytywanie;

- narzędzia formalne, np. testy;

Testem osiągnięć szkolnych nazywamy zbiór zadań gotowych do zastosowania w toku jednego zajęcia dydaktycznego, reprezentujących wybrany zakres treści nauczania. Składa się z co najmniej kilku zadań, których ilość, rodzaj, kolejność i stopień trudności są przez konstruktora starannie zaplanowane, a uzyskane przy jego zastosowaniu wyniki, są interpretowane ściśle wg określonych reguł. 

Rodzaje testów osiągnięć uczniów: 

a) ze względu na rodzaj pomiaru: - różnicujące - sprawdzające (wielostopniowe i jednostopniowe) 

b) ze względu na zaawansowanie konstrukcyjne: 

- nieformalne;

- stanadaryzowane 

c) ze względu na zasięg stosowania: 

- szerokiego użytku;

- nauczycielskie;

d) ze względu na metodę pracy z uczniem: 

- pisemne;

- ustne;

- praktyczne;

e) ze względu na przeznaczenie: 

- sumujące;

- kształtujące;

- diagnostyczne 

Etapy konstruowania testów osiągnięć szkolnych ucznia 

KROK 1 - określić adresata testu i dobrać zakres badań. 

KROK 2 - przeanalizować badany materiał pod kątem operacjonalizacji celów kształcenia, czyli wyodrębnić wiadomości i umiejętności, które chcemy zbadać. Warunkiem i cechą testu jest jego mierzalność. Przy tej analizie należy kierować się poszczególnymi poziomami wymagań programowych oraz należy określić kategorie taksonomiczne celów kształcenia.  

KROK 3 - określić rodzaj testu i dobrać typy zadań testowych 

KROK 4 - sporządzić plan testu: - przygotować listę czynności, które uczeń miał opanować z danego zakresu materiału nauczania, a które będą sprawdzane przy pomocy testu - określić czas trwania testu - sporządzić plan testu, czyli zdecydować które zagadnienia są dla nas najważniejsze, jakie cele kształcenia chcemy przede wszystkim zbadać 

KROK 5 - sprawdzić poprawność doboru zadań z planem testu i ewentualnie dokonać korekty 

KROK 6 - napisać zadania testowe w oparciu o wyszczególnione cele kształcenia i zasady konstrukcji zadań: 

- zadania powinny zmuszać do myślenia, powinny być problemowe, czyli powinny dotyczyć głównie umiejętności;

- zadanie musi być trafne w stosunku do czynności, która ma być przedmiotem badania, czyli powinno sprawdzać dokładnie to, co wynika z celu;

- trudność zadań zwiększamy przez podnoszenie ich kategorii taksonomicznych;

- jeśli w teście występują różne formy zadań, to należy je pogrupować wg tych form i załączyć instrukcję o sposobie rozwiązania;

- zadania powinny być punktowane konsekwentnie wg jednolitych zasad;

KROK 7 - opracować instrukcję dla ucznia, która powinna być krótka i zrozumiała oraz powinna informować o: 

- sposobie udzielania odpowiedzi;

- sposobie dokonywania poprawek;

- punktacji;

- przeliczeniu punktów na ocenę szkolną;

- czasie testowania 

KROK 8 - opracowanie klucza prawidłowych odpowiedzi 

Opracowany w ten sposób materiał jest gotowym narzędziem pomiaru dydaktycznego przeznaczonym do mierzenia osiągnięć ucznia w zakresie wiedzy i umiejętności z danego zakresu nauczania. 

Z pozdrowieniami

Patrycja